Zorg en horeca ervaren het meest ongewenst gedrag.

Werknemers in de zorg en horeca krijgen opvallend vaak te maken met ongewenst gedrag op de werkvloer, zo blijkt uit recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Bijna één op de drie werknemers in deze sectoren rapporteert incidenten van intimidatie, agressie en andere vormen van grensoverschrijdend gedrag. Dit benadrukt de noodzaak voor maatregelen om werkomgevingen veiliger te maken om het welzijn van werknemers te waarborgen.

Uit het onderzoek blijkt dat ongewenst gedrag in de zorgsector vooral afkomstig is van patiënten en cliënten. Medewerkers ervaren naast verbaal ook fysiek geweld, vooral in situaties waar de werkdruk al hoog is. In de horeca komt het ongewenste gedrag meestal van klanten. In beide sectoren blijkt dat grensoverschrijdend gedrag een structureel probleem is.

Vrouwen en jonge werknemers extra kwetsbaar

Het onderzoek van CBS laat verder zien dat vooral vrouwen in horeca vaker ongewenst gedrag ervaren dan hun mannelijke collega’s. In de zorg is het ongewenste gedrag nagenoeg gelijk voor beide geslachten.

Jongere werknemers blijken daarnaast een kwetsbare groep te vormen, net als medewerkers met een tijdelijk contract. Zij voelen zich vaak minder zeker in hun positie en hebben minder mogelijkheden om ongewenste situaties aan te kaarten.

In de zorgsector treft ongewenst gedrag vooral zorgverleners en ondersteunend personeel. In de horeca ervaren met name bar- en bedieningspersoneel regelmatig intimidatie en agressie. Veel werknemers geven aan dat ze zich onvoldoende gesteund voelen door hun werkgevers en dat duidelijke maatregelen om ongewenst gedrag te voorkomen vaak ontbreken. Hierdoor wordt het probleem in stand gehouden.

Gevolgen voor het welzijn van werknemers

De impact van ongewenst gedrag op de werkvloer is groot. Werknemers die regelmatig worden blootgesteld aan intimidatie of agressie, kampen vaak met hoge stressniveaus en vermoeidheid. Bij sommigen ontwikkelen zich zelfs langdurige psychische klachten, wat kan leiden tot ziekteverzuim en soms zelfs vertrek uit de sector. In de zorg is dit een verontrustende ontwikkeling, gezien het al grote tekort aan personeel. In de horeca, waar flexibele arbeidskrachten een groot deel van de werkvloer vormen, leidt dit soms tot een hoog verloop.

Gezamenlijke verantwoordelijkheid

Er zijn initiatieven nodig om het bewustzijn over het probleem te vergroten, zowel onder werknemers als het publiek. Preventieve maatregelen zoals voorlichtingscampagnes, trainingen in conflicthantering en duidelijke gedragsregels kunnen bijdragen aan een veiliger werkomgeving.

Voor werkgevers betekent dit dat ze zich actief moeten inzetten om een cultuur van respect en veiligheid te bevorderen. Dit houdt in dat zij niet alleen duidelijke regels en protocollen moeten opstellen, maar ook moeten communiceren wat van zowel werknemers als klanten wordt verwacht. Bedrijven in de horeca kunnen bijvoorbeeld borden en posters ophangen om klanten erop te wijzen dat intimidatie of agressie niet wordt getolereerd. In de zorg kan worden ingezet op extra trainingen voor medewerkers om hen te helpen omgaan met lastige situaties.

Met deze nieuwe inzichten van het CBS ligt er een duidelijke opdracht voor alle betrokkenen: creëer een werkklimaat waarin iedereen zich veilig voelt, ongeacht functie of sector.

‍